در ابتدا برای درک بهتر معنای فرانچایزینگ رستوران به بررسی مفهوم فرانچایز می پردازیم .
فرانچایز به زبان انگلیسی و یا فرانشیز به زبان فرانسوی به معنای اعطای حق امتیاز به یک شرکت است که بر پایه ی آن میتواند محصولات یک شرکت دیگر را که صاحب آن امتیاز و برند است را بفروشد و به ازای فروش آن محصولات مبلغی تحت عنوان مبلغ فرانچایز پرداخت کند .
در واقع فرانشیز کردن یک سیستم بازاریابی است که شرکت های فروشنده به صورت یک شبکه با شرکت اصلی در ارتباط هستند و بر اساس متدهای بازاریابی که از قبل تست شده اقدام به فروش محصولات یکسان می کنند . به کمک این روش برند شرکت اصلی در نقاط مختلف در ذهن بسیاری از مشتریان ماندگار خواهد شد .
در طی این رابطه مدت دار ، فرانچایز دهنده در مدیریت ، سازماندهی ، تامین مواد اولیه و بازاریابی به فرانچایز گیرنده کمک می کند .
فرانچایز رستوران :
با توجه به تعریف فوق ، به راحتی می توان معنای فرانچایز رستوران را درک کرد . شما تا به الان با رستوران ها و فست فود های زنجیره ای زیادی آشنا شده اید که نمونه های بارز فرانشیز رستوران هستند . رستوران های نایب ، هانی ، سیب 60 ، شیلا ، فلافل مامان جون و ..... از این دسته رستوران ها هستند . مثلا برند نایب فرانچایزدهنده است و سایر شعب آن در نقاط مختلف کشور ، فرانچایزگیرنده هستند و این شعب باید همگی از شیوه ی یکسان در طبخ غذاها و سرویس دهی طبق قراردادی که با رستوران نایب بسته اند عمل کنند .
مزایای فرانچایز گیرنده رستوران :
اگر دارای مقداری سرمایه هستید و دوست دارید در زمینه ارائه غذا فعالیت کنید . می توانید از این گزینه استفاده کنید . در ادامه به بررسی مزایای این روش می پردازیم :
1- عدم نیاز به برند سازی
با توجه به اینکه شما از یک برند شناخته شده استفاده می کنید و مردم از قبل با آن آشنایی دارند نیازی به ساخت یک برند و بازاریابی برای آن ندارید . رستوران و فست فود شما برای بسیاری از مردم معرفی شده است .
2- مدیریت موفق تر
به دلیل اینکه شما از فرایندهای مدیریتی شرکت اصلی بهره می برید و در واقع تحت مدیریت آن ها هستید ، مدیریت در رستوران نسبت به حالتی که خودتان بخواهید مدیریت را به عهده بگیرید کار راحتتری است و احتمال موفقیت آن نیز بیشتر است . چرا که این سیستم مدیریتی از یک نهاد بزرگتر و همزمان در شعب زیادی در حال انجام است و درصد خطا در آن کمتر است .
3- احتمال پایین شکست
باز هم به دلیل برند بودن نام رستوران از زمان شروع به کار ، شما مشتریان بالقوه ای خواهید داشت که همین امر باعث می شود از همان ابتدا شما به درآمد برسید و نیازی به گذراندن زمان و هزینه جهت معرفی خود به دیگران ندارید به همین دلیل احتمال شکست شما کمتر شود .
4- سهولت در گرفتن تسهیلات
وقتی که شما عضوی از یک رستوران زنجیره ای صاحب برند هستید به کمک اعتبار آن نهاد و سازمان راحت تر می توانید اقدام به گرفتن تسهیلات کنید . در واقع شرکت های سرمایه گذار و بانک ها اعتماد بیشتری به شما خواهند کرد .
برای کسی که فرانچایزگیرنده رستوران است این روش دارای یک سری معایب است که به آن ها می پردازیم :
1- هزینه ی بالا
برای شروع به کار شما باید مبلغ بالایی به رستوران اصلی پرداخت کنید و طبق قرارداد به ازای فروش درصدی را ماهیانه به رستوران فرانچایز دهنده پرداخت می کنید . این کار در ابتدا برای شما هزینه بر خواهد بود .
2- عدم امکان استفاده از خلاقیت
با توجه به اینکه شما معرف یک رستوران صاحب برند هستید در طراحی و دکوراسیون ، منوی غذاها ، شیوه ی طبخ ، میزآرایی ، مخلفات و تزیین غذا و ..... باید تابع رستوران اصلی باشید و حق استفاده از هیچگونه خلاقیت و تجربه ای که باعث متمایز شدن شما از رستوران اصلی شود را ندارید و حتی در مواردی طبق قرارداد تغییرات می تواند شامل جریمه هم شود . برای افرادی که صاحب نوآوری هستند و دوست دارند از مهارت های خودشان استفاده کنند فرانچایز کردن رستوران گزینه مناسبی نخواهد بود .
3- ساعت کاری طولانی
با توجه به اینکه به ازای فروش هر غذا باید درصدی برای رستوران صاحب امتیاز در نظر بگیرید و هم چنین برای اینکه بتوانید هزینه های رستوران را تامین کنید و خودتان هم به سودآوری برسید نیاز است ساعت های طولانی فعالیت کنید و ساعت کاری خود را افزایش دهید .
4- عدم اصلاح روش های اشتباه
گاهی به دلیل شیوه های اشتباه مدیریتی ، کیفیت پایین غذاها ، بسته بندی نامناسب غذاهای ارسالی ، شیوه ی پخت غلط غذاها و .... ممکن است شما به سمت شکست حرکت کنید در حالیکه اشتباه کار را می دانید اما نمی توانید کنترلی روی آن ها داشته باشید و اصلاحی انجام دهید .
این اقدام نه تنها برای افرادی که امتیاز را می گیرند دارای مزیت است بلکه برای رستوران اصلی که این امتیاز را به بقیه می دهد نیز دارای منفعت است . مثلا اگر رستوران اصلی خودش بخواهد اقدام به تاسیس شعب مختلف کند باید هزینه ی بالایی را صرف این موضوع کند با این کار رسما هزینه ای برای تامین مکان ، تجهیزات و ... نمی کند . از طرفی هم رستوران اصلی با دریافت مبلغ از رستوران های زنجیره ای زیر شاخه می تواند تبلیغات مناسبی انجام دهد در حالیکه تهیه این مبلغ به تنهایی کار سختی می تواند باشد.
در کنار این مزایا ، سختی ها و معایبی برای فرانچایز دهنده وجود خواهد داشت . مثلا رستوران های زیر مجموعه به سختی مدیریت خواهند شد . افرادی که با شما همکاری می کنند یک طرف قرارداد هستند و توسط شما استخدام نشده اند به همین دلیل کار کردن با آن ها سخت تر خواهد بود . دومین عیب این روش برای فرانچایز دهنده ، زمان بر بودن تغییرات و نوآوری ها در رستورن های زیر مجموعه است . اگر به منظور حل یک مشکل یا جهت برتری بین سایر رقبا ، تصمیمی اتخاذ شود تا زمانی که این تغییر به شیوه ی صحیح در همه ی رستوران ها پیاده سازی شود زمان زیادی صرف خواهد شد .
